Tips voor andere avonturiers en bedankingen

Waar we heel blij mee waren mee te hebben
Je boeltje pakken voor vijf maanden waarbij je de evenaar oversteekt, niet simpel en vooral heel praktisch houden. En onderweg vind je natuurlijk nog handige zaken.

- E-boeken en elk een device: Lichter dan boeken meesleuren, altijd iets bij dat je graag zal lezen en vooral geen ruzie met twee devices. De Kindle was handig met de lange batterijduur en aangenaam scherm. De Android tablet is dan weer handig voor 's avonds en ook om deze blog offline te schrijven. En dat alles in een stevige beschermhoes.
- Digitale reisgidsen van heel Azië
- Voldoende bankkaarten
- Camelbag: Op tijd je waterreserves aanvullen, zeker in die tropische klimaten.  Camelbag kun je makkelijk dragen en hervullen (indien mogelijk), minder plastic afval dan altijd flessen te kopen!
- Simkaartjes met data: heel goedkoop in Rusland, Indonesië, Maleisië en Thailand - te duur in Korea en Japan maar daar was meer openbare wifi. Wel niet overal makkelijk om kaartje zonder abonnement te vinden. Meestal omslachtig om uit te verkrijgen.
- Geluksbrenger van Lieselotte mama: heeft goed zijn werk gedaan
- Trekkerstent en kampeergerief: Weegt weinig, rechtstreeks in de natuur kamperen en zekerheid dat je steeds slaapplaats hebt. Hadden we beter om in Indonesië bij gehad ipv in Japan naar huis te sturen.
- 2gis offline maps app: Overal je weg vinden.
- Batterypack uit Japan: verse stroom voor al de devices
- Mini-schaakset uit Japan
- Onderwatercamera: om al het schoons onder water te fotograferen en gewoon plezant.
- Goede stapschoenen en sandalen
- Japans origamiboek: tijd om te creëren
- Vacuumzakken: Altijd handig om je kledij in je trekrugzak wat propee en op orde te houden.
- Muziek want veel goede muziek zijn we niet tegengekomen
- Thermische kledij en sjaal in Rusland was voor Lieselotte onmisbaar
- 1 mascara om je af en toe wat vrouwelijker te voelen tot die verloren ging ...
- Vloeibaar wasmiddel voor kleine wasjes
- Ons blanco reisplan en geloof dat alles steeds goed komt.
- Point-it non-verbaal communicatieboekje en vertaal apps
- Fototoestel en genoeg opslagruimte
- Bpost app om gepersonaliseerde kaartjes te sturen
- Packtowels
- Alle nodige bescherming tegen de zon
- Snorkelgerief uit Indonesië
- Mekaar! ☺

Wat ons vertrek makkelijker maakte
- Wouter en Amélie die onze post doorstuurden.
- Het geduld en de nieuwsgierigheid van onze ouders die ons avontuur nauw volgden.
- Maya and Noam for subrenting and enjoying our studio.
- Onze bazen die ons lieten vertrekken en terugkeren.
- Het 'world wide web' om opzoekingen te doen en contact te houden met familie en vrienden.
- Weten dat we konden terugkeren naar onze fijne vrienden en familie.

Wat we beter ook mee hadden gehad
- Slippers voor Hannes maat 46: ellendig om dat in Azië te zoeken

Verloren voorwerpen
- Vele wasservices later verliezen we toch wat kleren
- Onderwatercamera
- Bankbakjes voor onze verrichtingen op afstand
- Reisgids
- Bankkaart ingeslikt
- Mascara

En dit was dan onze volledige route:
http://hannesd.travelmap.fr/ons-grote-avontuur

We waren heel verrast dat velen ons onderweg gevolgd hebben (ookal ging dit met de nodige vertraging☺) en hopen dat jullie meegenoten hebben.

"Twenty years from now you will be more disappointed by the things that you didn’t do than by the ones you did do. So throw off the bowlines. Sail away from the safe harbor. Catch the trade winds in your sails. Explore. Dream. Discover.” – Mark Twain

Bedankt!

Lieselotte & Hannes

Thailand 28/01 - 17/02/2015

Route
Ferry van Georgetown (eiland Penang, Maleisië) naar eiland Langkwai
Ferry Langkawi - eiland Koh Lipe ( Thailand)
Speedboat Koh Lipe - eiland Koh Tarutao
Speedboat Koh Tarutao - Pak Bara

Koh Lipe
Onze eerste ferry vanuit Georgetown (Maleisië) stopt op het taxvrije eiland Langkawi (Maleisië). We hebben net voldoende tijd om aan een redelijke prijs een fles wijn (dat smaakt toch beter dan fruitsappen bij de maaltijd) in te kopen vooraleer we de ferry naar het eiland Koh Lipe in Thailand nemen. We reizen en betalen heel wat om op een zogezegd minder ontwikkeld eiland te verblijven. De realiteit is anders: een eiland met talrijke resorts en een arsenaal strandjutters. We vluchten weg van het volgebouwde Patayabeach. We waden ons door de 'walking street' waar alle restaurants en cafés tegen mekaar wedijveren, weliswaar zonder zeezicht!? Het is wel een feit dat de Thai, zeker in vergelijking met de Indonesiërs, erin slagen alles gezellig en hip te maken. In 'Art garden' vinden we een leuke hut in traditioneel gevlochten bamboe, vlakbij het rustigere Sunsetbeach. Ideaal om bij zonsondergang nog even te zwemmen en daarna onze eerste Thaise curry te verorberen. Na alle stranden en eilanden in Indonesië kunnen we voor het eerst volledig van de schoonheid van de stranden genieten: zonder afval. We gaan er volledig voor en huren een kajak, laden ons snorkelgerief in en roeien naar het naburige eiland Adong??. We palmen een strandje in voor onszelf. We duiken voor deze laatste keer nabij Koh Lipe en dat is dan de eerste keer niet in de verhouding van instructeur en leerling.
We leren dat een perfect paradijs dan toch niet bestaat!? Een Canadese ondernemer op het eiland doorprikt onze utopie van afvalvrije stranden. Overtollig afval, afval verbranden, in zee gooien, ..., het is ook het geval in Thailand alleen zijn ze wat beter in het verstoppen. Toerisme op eilanden eist natuurlijk nog meer managment en dat ontbreekt. We vullen dan maar idealistisch onze drinkfles bij en genieten van het mooie plaatje.

Koh Tarutao

Op zoek naar pure natuur vliegen we met een speedboat over het water naar het eiland Koh Tarutao gelegen in een nationaal park en daardoor gevrijwaard van resorts. Er zijn bungalows, twee restaurants en een winkeltje en vooral nog primair woud en langgerekte lege stranden. Een ideale plek en er is mogelijkheid tot tentenverhuur: Eindelijk eens indommelen met het ruisen van de zee en 's morgens ontwaken met een zwemmetje! Ook een ideale plek om te ontkateren en detoxen met vers fruit na een fijne bbq-avond op Koh Lipe.

We ontmoeten er weeral een bijzondere Canadees. Hij onderzoekt het welzijn van de fauna en flora van de nationale parken in Thailand. Omwille van het minder typische strandtoerisme komen ook moslims uit het zuiden van Thailand naar dit eiland. We huren een mountainbike, maken een leuke junglewandeling met een frisse duik in een watervalletje, kiezen een ander parelwit stand om te picknicken, ...

Ranong
We verlaten de eilandjes en zetten voet aan wal op het vasteland. Ons doel: een 4-daagse yoga retreat in TCDF Eco-Lodge in Ranong. Het is een onderneming om er te geraken:
- Dag 1 nemen we drie verschillende vervoersmiddelen: de speedboot van Koh Tarutao naar Pak Bara op het vasteland, een gedeelde auto naar Hat Yai en de trein naar Chumpon. Vanuit ons comfortabel zitje in de trein zien we de zon ondergaan over de rijstvelden, vele tempels, lieflijke dorpjes, ... Voortdurend springen verkopers op de trein met plateaus met verse maaltijden, snacks en voorgesneden fruit in plastic zakjes en pikante kruidenmix om in te doppen. Na veel vertraging arriveren we om 2u 's nachts in een hotel.
- Dag 2: Tuktuk naar het busstation. Van daar een minibus naar Ranong. Vervolgens een minibus waarna we worden opgepikt.

We belanden op één van de fijnste plekken tijdens onze reis: omgeven door jungle, familiale sfeer, sympathieke gasten, betoverende bungalows, mogelijkheid tot uiteenlopende activiteiten en daarenboven nog een prachtige visie. De Nederlandse eigenaressen stoppen alle winst in lokale Thaise  kinderen met extra noden. Vrijwilligers ontfermen zich over de organische groentetuin waarvan de oogst gaat naar de kinderen en de gasten. Aangestoken door het enthousiasme van het bonte gezelschap van tuinvrijwilligers (een West-Vlaming, een Fries, een Française en een Japanse) helpen we een halve dag in in de tuin na onze ochtendyoga. (We zijn ons ervan bewust dat deze info gevolgen kan hebben bij thuiskomst.) 

Onze yogalessen zijn telkens om 6.30u bij zonsopkomst en 17u voor anderhalf uur. De yoga is zeer gevarieerd en zeker intens genoeg, iets om in België verder te zetten! Verder waagt Hannes er zich aan zijn eerste kookles terwijl Lieselotte haar nagels laat verzorgen met zicht op de jungle, ook iets om thuis verder te zetten. ☺

En toen beseften we iets kwijt te zijn ... onze onderwatercamera en daarmee al onze heerlijke diep-in-de-zee foto's! Gelukkig werd deze teruggevonden in ons verblijf op een eiland! Met hulp van het personeel van TDFC Eco-Lodge komen we tot een plan en we verwachten komende maanden onze camera terug.

Bangkok
En we kunnen weer verder ... De schoolbus brengt ons naar het station Luang San . Daar nemen we de nachttrein naar Bangkok. Er is echter slechts één slaapplek vrij en we boeken dan maar één zitplek erbij in de hoop toch met twee in één bed te kunnen slapen. De wagonverantwoordelijke en de politieagent gaan niet akkoord met ons knus plan. Lange discussie maar uiteindelijk kopen we onze slaapplek af en rest ons een korte, krappe nacht. Als twee zombies dwalen we 's ochtends door Bangkok. We proberen onszelf op te peppen met pikante streetfood en een Thaise massage waarbij onze pijngrens wordt verlegd. Dan maar wat afleiding zoeken in een andere Thaise traditie: een kleermakerswinkel! 

Tripadvisor leidt ons naar 'Nickermanns' en 'Empire'. Ze nemen onze maten, we kiezen stofjes en modellen: heerlijk! Enkele dagen wachten op het resultaat ... 

In diezelfde buurt lopen veel knappe, Thaise vrouwen met een oude, blanke man aan de hand en ladieboys. Blijkbaar zijn we in de voorlopers van de befaamde Cowboystreet beland.

Met de skytrain en metro reizen we vlot door Bangkok om de talrijke fonkelende tempels en Chinatown te bekijken en de exclusieve, hippe shoppingmalls te bezoeken.We sluiten de dag af met enkele tempels en nemen de trein naar het noorden, Chiang Mai. Het is één van de enige landen die we tijdens het hoogseizoen bezoeken en dat is te merken aan de overvolle treinen met backpacker, jong en oud. Zeker een week vooraf reserveren is toch wel noodzakelijk om een slaapcoupé te bemachtigen. Wij nemen dan maar genoegen met twee zetels.

Or Tor Kor markt

Op onze tweede dag staan we versteld van de chaos en diversiteit van Chatuchak weekend markt, de grootste ter wereld: huisdieren, decoratie, vintage kledij, eetstandjes, ... Verderop ontdekken we een kleurrijke, heel georganiseerde fruitmarkt, Or Tor Kor, met ook heerlijke eetstandjes.

Chiang Mai

We logeren in een authentiek houten woning net buiten de stadsmuren van Chiang Mai (Bussaba via Airbnb), de stad met de grootste dichtheid aan tempels. Na 4,5 maanden reizen zagen we in 5 van de 6 landen boeddhistische tempels. De verzadiging nabij selecteren we er enkele om te bezoeken. Behalve de indrukwekkende tempels heeft Chiang Mai weinig authenticiteit behouden en is het vooral afgestemd op toeristen met ontelbare massagecentra, kookcursussen, kleermakers, restaurants, ... We genieten van de goeie Noord-Thaise streetfood (mix met buurland China) en verse sapjes.

 Een hele namiddag gaan we op zoek naar een product dat ooit de wereld verbond via een handelsroute: zijde! Met de bus, te voet en na veel rondvragen en google raadplegen vonden we twee zaken waar we het hele proces konden zien van rups tot zijde: Shinawatra en Thai silk village.

Voor de laatste keer trekken we erop uit met de bromfiets voor twee dagen met als doel de hoogste berg, best geconserveerde bergwoud en meest diverse vogelpopulatie in Thailand: Inthanon. We bezoeken eerst een van de belangrijkste bedevaartplekken: Tempel Doi Suthep. We vervolgen onze weg via een alternatieve route. Wat op de kaart een goede baan leek te zijn, bleek in werkelijkheid een wandelweg of 4x4 parcour.

Hannes waant zich Stefan Everts ondanks het gemis van een crossmotor tot ... een onderdeel van de motor loskomt. Maar geen nood het roze riempje van Lieselotte lost dit probleem op! Onderweg worden we beloond op een plantage lycheebomen (je leest het goed: ze groeien aan bomen!). Gps satellieten geven aan dat we steeds dichter bij een verharde weg komen. Eens deze bereikt is, is het tijd voor lekkere pad thai!

We gaan verder voor ons doel,  maar via de grote wegen. Tegen valavond bereiken we de ingang van het nationaal park en krijgen te horen dat er vond doende logement is. We stijgen nog een heel eind door de wouden en vinden houten bungalows (Angka View). Eens de zon onder is, zijn we zeer blij met onze warme kledij en de warme dekentjes!

De volgende dag verbaast onze bromfiets ons weer wanneer we de top van de Inthanon (2565m boven zeeniveau) bereiken, zonder afstappen deze keer! Onderweg komen we horden vrolijke arbeiders tegen op weg naar de vele fruit- en groentenplantages, een markt met passievruchten en physalis, troepjes ornithologen met bazookalenzen in de aanslag om de meest diverse vogelsoorten in de wereld te flitsen, ... Op de top lopen verschillende wandelroutes.

De 'Kew Mae Pan nature trail' gaat langs 'cloudforest', alpineweides met rhododendrons en bomen met parasitaire orchideeën. Het is de meest informatieve wandeling van onze hele reis met infoborden onderweg. Spannend was het ook wel omdat we zonder een verplichte gids onderweg waren en daarom werden we even door en gids bedreigd met een machete. Dankzij fanatieke ornithologen spotten we de populaire en kleurrijke 'green tailed sunbird'. Tijd voor ons favoriete gerecht: groene papaja salade! En dan volgt een zalige rit naar beneden toe.

In Chiang Mai de dag erop gaat Hannes tot het uiterste in een introductiecursus Thais boksen 'muah tai'. Maar gelukkig volgt 's avond een Thaise massage van Lieselotte na haar introductiecursus van die dag.
Tijd om terug naar Bangkok te keren voor onze laatste drie dagen van ons Grote Avontuur. Deze keer hebben we toch een slaapcoupé vast gekregen in tweede klas samen met een Frans koppel.

Bangkok

Vol nieuwsgierigheid trekken we naar onze kleermakers om alles te passen vooraleer het definitief wordt afgewerkt. De behoefte voor sightseeing is nu wel verdwenen. We gaan dan maar wat 'parkhoppen' en bezichtigen onderweg nog enkele schitterende tempels. Vreemd genoeg is liggen en eten niet toegelaten in de parken, maar yoga lijkt geen probleem.
We gaan in de lange wachtrij staan en eten de beste 'pad Thai' in Bangkok in Thip Samai ( http://nerdnomads.com/best-thai-food-in-bangkok).
Na al het wandelen, sandalen dragen en waterpret tijdens die vijf maanden beslissen we op de laatste dag dat het toch wel eens nodig is onze voeten te 'soigneren' met een pedicure. We bezichtigen ook nog de immense collectie van van het medisch forensisch museum en nog enkele andere gezellige afdelingen over parasieten, ... We hopen nog wat verder uitrusten in één van de moderne cinemazalen die Bangkok rijk is. Goedkoop is het niet en ondertiteling in het Engels is ook schaars. We kiezen voor 'Kingsman' in 4D. Die vierde dimensie zorgt er absoluut voor dat je niet indommelt: samen met de acties op het scherm beweegt je stoel in alle richtingen, wordt er lucht naast je oren geblazen en water in je gezicht gesproeid.
De laatste avond gaan we Indisch eten maar veel te veel en we maken een vreselijke nacht door. We hadden 5 maanden lang zoveel geluk gehad, nooit ziek geworden, het moest ons toch maar even overkomen. De trek in eten was niet groot toen we met een tussenvlucht in Mumbai landen. 8 uur tijd doden, afscheid nemen van onze vele ervaringen en totale vrijheid en verlangen naar een warme thuiskomst.

Maleisië 17 - 28/01/2015

Kuala Lumpur

Het was al sinds Tokyo geleden dat we ons in een georganiseerde, leefbare stad bevonden! In tegenstelling tot Korea en Japan vinden we hier een mix van verschillende culturen. Naast de stad verkennen is een bezoek aan het nationaal museum van Maleisië zeker interessant om de achtergrond van deze culturele mengelmoes te begrijpen. Het maakt de stad zeer boeiend om rond te lopen. In de Indische buurt zie je Indische vrouwen in kleurrijke sarongs, talrijke stoffenwinkels, een oude art-déco cinema met bollywoodfilms, ... Een ideale plek om het genre bollywoodfilm te verkennen naar aanleiding van 'PK', een nieuwe Bollywoodfilm gedeeltelijk in Brugge gefilmd. Het is zeker geen film om in slaap bij te vallen met absurde wendingen, veel kleur, op tijd wat zingen en dansen. Het meest bijzondere is dat er gelachen wordt met Hinduisme en er ook een mooie (soms ook wat melige) boodschap in vervat zit. In de straten zie je ook Maleisische vrouwen in niqab die af en toe een glimp van blitse sportschoenen laat zien of een fleurige hoofddoek dragen. Wat verder Chinese dames volgens de laatste trends. Natuurlijk in heel de stad fantastische Indische/Chinese/Maleisische eetgelegenheden en ook lekkere streetfood. Tussen de wolkenkrabbers, net achter het KLCC gebouw vinden we een groene oase om heerlijk te rusten.
Om een uitzicht te hebben over de stad kan je de drukbezochte KL-toren of de prachtige maar prijzige petronastorens bezoeken. Of je vraagt gewoon heel galant of je even een kijkje mag nemen vanop de hoogste verdieping van het Sheraton hotel. Missie geslaagd dankzij Hannes! De sympathiekste en meest entertainende man van het hotel leidt ons de weg. Op het einde geeft hij ons nog een businesskaartje mee, dat op het eiland Penang de deuren naar een Sheratonkamer met korting zou openen. We zien van bovenaf nog enkele huisjes die overeind blijven over tussen de vele, mooie wolkenkrabbers in het businessdistrict. Rond de KL-toren wordt het laatste stukje jungle als park bewaard en de aapjes kunnen geen kant op. Een monorail verbindt de verschillende wijken. Tijdens de Britse kolonisatie is de stad uitgebouwd met gebouwen en werd een mooie combinatie gemaakt van Victoriaanse en Moorse stijl, zoals het textielmuseum. Ook werden prachtige moskeeën gebouwd op vraag van de grotendeels Islamitische bevolking. We bezochten de nationale moskee die bij de onafhankelijkheid werd opgericht.
Een maand voor onze geplande terugkeer wordt het ook tijd om onze terugvlucht te boeken... Onze laatste weken beslissen we in buurland Thailand door te brengen en we boeken een terugvlucht op 17/02!

Cameron Highlands (20-24/01)
Even afkoelen in de bergen, net zoals de Britten ooit en veel binnen- en buitenlandse toeristen nu. Net zoals de Malino Highlannds in Sulawesi worden er massaal groenten en aardbeien gekweekt. De Britten startten er ook theeplantages op, zoals de lekkere BOH thee. We logeren in Cameronian Inn waar alle uitgestippelde wandelingen van verschillende niveaus en terreinen (dense jungle tot theeplantages of gecombineerd) piekfijn staan aangegeven. Eerst in de jungle een berg op klauteren langs boomwortels en achteraf een theetje drinken tussen de plantages, dat is luxe!

Penang - Georgetown (24-28/01)
Penang, een eiland in de straat van Melaka, ooit een van de belangrijkste handelsplekken met Georgetown als hoofdstad. Nu vooral gekend en terecht om het culinaire erfgoed, en terecht ontdekken we. In het centrum van de stad en ver daar buiten zijn nog vele, historische gebouwen en ambachten te vinden daterend uit het koloniale tijdperk. In 'Little India' ontdekken we nog meer Indische lekkernijen en speciale sapjes in restaurant 'Bite N Eat' (Lebuh Pasar). Bij een gevestigde en sympathieke kruidenier ontdekken we heel wat Indische kruiden en vinden we onmiddellijk de nodige kruiden om thuis wat gerechten te reproduceren.

De Chinese streetfood is er door kruisbestuiving wat pittiger geworden. Chinezen poten ooit straten vol winkelhuizen neer (combinatie van Engelse terrashuizen en veel Chinese patronen in hout), vele houten steigers om te handelen, medicijnhuizen, boeddhistische tempels en kleine altaren in elk huis en op elke hoek van de straat, prachtige mansions van rijke handelaars, verenigingshuizen waar de stambomen van alle ingeweken Chinezen worden bijgehouden, ... En dan is er het kleurrijke en kitscherige Boeddhistische Kek Lok si tempelcomplex met een geweldig uitzicht.

Kek Lok Si tempel

Perfect picture met pinkjes omhoog in 'Suffolk House'

Het kolossale Eastern & Oriental Hotel aan de kust is een prachtig voorbeeld van de Britse rijkdom ooit en één van de plekken waar je terecht kan voor 'afternoon tea' met alles erop en eraan (ook mogelijk in Suffolk House, Delicious, 1885, The Royale Bintang, ...). Naast alle historiek zijn de straten van Georgetown sinds enkele jaren opgefleurd met heel ludieke streetart.
In Penang regelen we ook ons Thais visum. We plannen om via het land de grens over te steken waarbij Belgen slechts 14 dagen 'visum on arrival' krijgen i.p.v. 30 dagen via de lucht. Na die administratie gaat Hannes op verkenning in het nationaal park en ontdekt er een prachtig strand. Ondertussen bezoekt Lieselotte het Peranakan museum en nogmaals 'Little india' waar een toffe verkoopster om haar tijd op te vullen haar een sarong laat passen.

Peranakan museum

Een stad waar je elke dag nog iets nieuws zou kunnen ontdekken, maar we trekken verder via het water: Eerst de ferry naar het Maleisische eiland Langkawi en vervolgens naar het Thaise eiland Koh Lipe.

Bali 13 - 17/01

Bali in 4 dagen!? Ons visum zou verlopen en we hebben een retourvlucht naar Kuala Lumpur. Maar iets wat ons zou helpen: Het reizen ging sneller door betere wegen en organisatie. We keken er wel weer naar uit om het reistempo enkele versnellingen hoger te schakelen mits wat voorbereiding.

De weegschaal bij check-in maakt de som van onze bagage: 40kg. Sinds we twee pakketten vanuit Japan opstuurden, hebben we dus weeral wat souvenirs verzameld en ons persoonlijk snorkelgerief gekocht! Dat houdt ons niet tegen om wat geirriteerd tussen de opdringerige transportverkopers heen richting Kuta Beach, het bekendste strand van Bali, te wandelen. Even afkoelen en energie bijtanken in een van de vele fastfoodketens, teken van beschaving , vlakbij Kuta Beach: Burger King. Gedurende twee maanden versteld staan bij het zien van een bakstenen huis en dan terecht komen in het summum van kapitalisme en de minder schone aspecten van toerisme: een atypisch stukje van Indonesië. 's Avonds zonder de massa mensen heeft het langgerekte witte strand afgebakend door een oude, Hindumuurtje best nog charme.
Na de romantiek, begint de zoektocht naar Sally ... Op aanraden van een Canadees koppel boekten we een kamer bij Sally via Airbnb. Door een technisch foutje kregen we nooit het adres door, enkel de wijk waarin ze woont. We wagen het erop en een taxi brengt ons naar de wijk. In een supermarkt spreken we mensen aan, tonen foto's van de guesthouse en van Sally en vertellen dat ze Australische is. Gelukkig houdt Sally van gebakken kip en kan de verkoper ons de juiste richting uitsturen. We wandelen rond en vragen verder na zonder succes. We lopen een zijstraat in en vragen bij een huis om even te schuilen voor de regen. Na 15 minuten babbelen over Sally en onze reis, lijkt er niets uit de bus te komen dat onze zoektocht helpt. Tot plots de vrouw des huizes te binnen schiet dat zij Sally wel kent en zelfs weet waar ze woont. Als we het unieke verblijf zien, zijn we des te blijer dat we het erop waagden.

De offers worden klaargezet.

En dan Bali ontdekken ... en het is prachtig! Er zijn zeker nog ongerepte stukken jungle te vinden waar je weliswaar via goeie wegen doorheen rijdt. De meerderheid van Bali is Hindu en dat is overduidelijk te merken aan alle grote en kleine altaren met offers, bamboeversieringen en tempels in de straten. Het eiland houdt er een interessante en rijke geschiedenis op na en vele tradities worden in stand gehouden, zoals de wijze van rijst cultiveren. Op heel toeristische plekken, zoals rond Mt. Batur, zijn de verkopers keihard en worden we geïntimideerd door een jongetje van amper 12 jaar. Het beeld dat sommige Balinezen erop na houden van de minder ontwikkelde eilanden of over bevolkingsgroepen met een andere geloofsovertuiging is jammer genoeg niet positief is in tegenstelling tot onze ervaringen.We huren een brommer voor heel ons verblijf. De eerste dag blijven we rond Denpassar. Daarna verkennen we de rest van Bali voor twee dagen terwijl we de meeste bagage achterlaten.

Dag 1: Interessante, gevarieerde en smakelijke dag met Hindu tempel Pura Ayan, Subak museum (over rijstcultivatie bijhorende maatschappelijke veehoudingen), rondleiding in chocoladefabriek 'Big Treefarms', Sacred Monkey Forest Sanctuary, 4 maanden diner in Ubud, Balinese dans in ARMA museum.

Dag 2: Hindu tempel Pura Luhur Batukaru, de kleurrijke Cediking markt, door vruchtbare regio naar het vulkanische meer Buyan. Fijn logeren bij ecoboer in Bukit Kembar (http://balimountains.com/).

Bamboe offerdoosjes bij Pura Luhur Batukaru

Cediking markt

Dag 3: Vroeg opstaan voor zonsopkomst aan meer Buyan. Prachtige motortocht via kleine, goede wegen langs prachtige UNESCO rijstvelden Jatiluwih naar vulkanisch meer Lake Batur. Exploratie Mt. Batur m.b.v. brommer en googlemaps om trek zonder gids (€45 uitgespaard) te doen de volgende dag.

Dag 4: Opstaan om 5.30u. Start om 6.15u met beklimming Mt. Batur en om 7.45u op de top met superieur uitzicht (geluk met het weer!). Na 2 maanden in Indonesië eerste keer politiecontrole. Digitale versie van rijbewijs is niet voldoende. Wanneer Hannes zich voorstelt als Belgische politieagent, kunnen we zonder boete op naar de impressionante historische tempelsite Gunung Kawi in Tampaksiring. Bagage oppikken en vlucht naar Kuala Lumpur (Maleisië).

Op de top van Mt.Batur!

In de file op de terugweg samen met de schoolkinderen.

In traditionele kledij bij Gunung Kawi

We hadden toch liever meer dan 5 dagen in Bali gespendeerd.

Terima kasih, Indonesië!
We zullen zeker alle het lekkere tropische fruit en goedkope, verse sappen missen: Tamarillo - Passievrucht - Mango - Jackfruit - Rambutan - Cocosnoot - Salak of snakeskin - Ananas -  Mangosteen - Soursop - ...
En ook alle gerechten met pindasaus (sate ayam en gadogado), beef rendang, nasi rumah, verse visjes en ketjap manis!

Wie weet, tot ziens voor onze gemiste kansen:
- Snorkel/duiktrip Flores - Lombok - Bali
- Oerangoetangs naäpen in Borneo
- Zijdefabriek bij Danau Poso (Sulawesi)
- Duiken in Bira in augustus = haaienmaand
- Maar vooral spijt dat we onze tent huiswaarts stuurden. In tegenstelling tot wat we zelf vermoeden en men ons vertelde, kan je op vele plaatsen makkelijk en veilig kamperen.

Indonesië - Flores 30/12-13/01

Indonesië, een land van ongeveer 20.000 eilanden, dan ben je wel eens genoodzaakt de boot te nemen. Wij waren vastberaden om toch éénmaal een grote oversteek per boot te maken en het zou Sulawesi - Flores worden. Tijdens onze eerste maand in Indonesië hoorden we echter enkele horrorverhalen over overvolle boten vervuild met afval en uitwerpselen, stuurloze en zinkende boten, ... Het duurt even vooraleer de ferrymaatschappij kan bevestigen dat de tweewekelijkse ASDP ferry de volgende dag van Pantai Bira zal uitvaren naar Flores. Naar welke haven op Flores we zouden varen en hoelang de overtocht zou duren, was eerst onduidelijk. De duur varieerde van 24 tot 36u, afhankelijk van de persoon aan wie we het vroegen. Tijdens ons laatste avondmaal moedigen onze reisgezellen ons aan om zeker extra eten en water mee aan boord te nemen. 

Om 12u 's nachts vertrekt de ferry. We volgen het advies van ervaren toeristen op, namelijk vlug een rustige slaapplek met beschutting zoeken weg van de andere reizigers. We hadden geluk: de ferry is niet overbevolkt en alles blijft redelijk net. Lunchbakjes worden dan ook zonder blozen het water ingegooid. We krijgen te horen dat de overtocht 30u zal duren.

Behalve snacks en warm water is er geen eten aanwezig, gelukkig hebben we dus voldoende eten bij. Dag en nacht speelt er karaoke. Als enige blanke toeristen op de boot krijgen we overdag de nodige aandacht van de andere passagiers met fotoverzoeken, de standaardvragen, supporters en adviseurs van ons schaakspel, ... Soms vermoeiend maar we maken ook enkele vrienden. Goeie redenen om niet in de zitruimte maar buiten te verblijven.

We waren niet goed beschut tegen de wind de eerste nacht. De volgende nacht kiezen we een andere plek tot de crew ons voorstelt om binnen in 'executive class' te slapen, waar ook de bemanning slaapt. Bij zonsopkomst arriveren we in Marepokot, een kustdorpje.

Flores leek rijker dan de vorige eilanden met meer stenen en dakpannen huizen en hogere prijzen (want veel import van andere eilanden). Op het eerste zicht is Flores netter en op vele plaatsen is er een systeem voor afvalophaling. Het landschap is getekend door vulkanen, vulkanische meren, warmwaterbronnen en vulkanische eilandengroepen. Flores maakt namelijk deel uit van 'The ring of fire', een gebied waar enkele tectonische platen aan mekaar grenzen. Het landschap is prachtig maar het reizen verloopt traag.

Riung ligt aan een archipel van 17 eilandjes die een nationaal marinepark vormen om het leven boven en in het water te beschermen. Hopelijk garandeert de ingangsprijs die in een jaar tijd 600% verhoogde deze bescherming. In ieder geval was het tijd om terug in een boot te kruipen om al dat schoons te zien.

We zoeken een paar toeristen bijeen en charteren een boot op oudejaarsdag. We varen langs onbewoonde eilanden en een eiland waar vleerhonden of 'flying foxes' (grote fruitetende vleermuizen) leven. Onze gids bereidt een visbarbeque.

's Avonds kunnen we samen met de 10 andere toeristen in Riung bij een etentje van restauranteigenaars aansluiten. Dansen lijkt jammergenoeg niet iets voor Indonesiërs. Dus sluiten we op de achtergrond de avond zelf af met een dansje. Geen slecht einde van 2014, ookal is het zonder familie, vrienden en bubbels.

Samen met twee reisgenoten en een heleboel Indonesiërs brengt de marktbus ons naar Bajawa. We bezoeken er het traditioneel dorp Bena met mooie, houten huizen waar enkele clans wonen. Voor de Indonesische toeristen zijn wij echter ook een attractie en dus gaan we mee op de foto. Eén van hen is gids en stelt ons gerust omtrent de afschuwelijke rode monden van de inwoners. Blijkbaar kauwen ze, net zoals hun voorouders,  op de arekanoot wat een rode kleur nalaat. Ze zouden geloven dat dit gezond is voor hun gebit, maar dat is zichtbaar niet zo. Tijdens onze motortocht zien we de prachtige vulkaan Inerie. We gaan op zoek naar een natuurlijk warmwaterbron, maar zijn achteraf bij het bekijken van foto's online heel teleurgesteld dat we deze niet vonden. Met onze gids, Rikkie maken we een wandeling langs koffie- en eucalyptusbomen naar het vulkanisch meer Wawo Muda.

Via Ruteng komen we in Labuan Bayo terecht, de poort naar Komodo National Park. Dit nationaal park heeft alles om mee te pronken en we gaan via een tweedaagse boottocht samen met een Zwitsers koppel op verkenning:
- Archipel van prachtige eilanden,  grote en kleine, waarvan enkele bewoond zijn.

- 2m lange varanen op de eilanden Rinca en Komodo waar je best 10m afstand van houdt, vooral 's ochtends. Het zijn bijzondere jagers die door een giftige beet hun prooi na een week ten val brengen en dan toetasten. Hun kleintjes verblijven hun eerste 3 levensjaren vooral in bomen zodat hun moeder hen niet kan opeten.

- Eiland met vleerhonden waar we vlakbij overnachten en 's nachts vanop de boot zien uitvliegen.
- Roosgekleurde stranden door aangespoeld rood koraal. Vooral het strand nabij 'manta point' is prachtig door veel aangespoeld koraal en schelpjes en zelfs rozer dan het populaire strand 'pink beach'.
- Kleurrijk koraal en diverse visjes zijn het best te zien bij Kanawa.
- Gekend voor stromingsduiken door de vele en sterk stromingen.

Omdat we een geweldig duikcentrum met zwembad (makkelijker dan de eerste poging in 'confined water' op Derawan) vonden en de goedkeuring kregen, begint na onze boottocht het grote werk: Lieselotte start officieel met haar PADI openwatercursus en Hannes ziet het zitten om verder de instructor te zijn.

Dag 1+ 2: Cursus lezen, informatiefilmpjes bekijken, theoretische discussies tussen leerling en instructor en zwembadoefeningen.
Dag 3: Het open water in voor duik 1 en 2. Die dag is het weer duidelijk beïnvloed door de volle maan en het regenseizoen. De eerste duik gaat relax. Op de tweede duikplek is er sterke stroming, niet ideaal voor Lieselottes gevreesde oefening om masker af en op te zetten als je door twee mannen ter plekke wordt gehouden.  We maken de duik af en moeten tegen de stroming in zwemmen of beter: scubaklimmen van koraal naar koraal. Om daarna met een andere stroming mee te zwemmen.
Dag 4: Stikkapot! Zitten, hangen, liggen en een film.
Dag 5: Te moeilijke duiken voor beginners, Lieselotte slaat deze over en Hannes doet twee leuke stromingsduiken. 's Avonds doet Lieselotte haar theoretisch examen en slaagt onder het kritische oog van de instructor aka Hannes.
Dag 6: Perfecte omstandigheden en genieten van duik 3 en 4 samen met nudibranches, murray eel, lionfish, ... en whitetip reefsharks en een toffe instructor! Padi openwatercertificaat: check!

We vertrouwen niet op het weer en nemen het vliegtuig i.p.v de boot naar Bali!

Afscheid van Oma

Op 11/12/14 stierf Angele Vanhoutte, oma van Hannes. Vandaag 17/12 is haar begrafenis. Wij zetten het reizen stil in Makassar en herdenken haar via de misteksten en vele herinneringen.

Dat reizen en de zoektocht naar het ongekende hebben ik en alle
kleinkinderen, ongetwijfeld van jou en opa meegekregen. Dat houdt ook in dat je, zoals wij nu, soms niet op belangrijke of moeilijke momenten aanwezig bent. 

We gaan jou missen.

Hannes & Lieselotte.

Met alle kleinkinderen schreven we enkele herinneringen neer die vandaag ook worden voorgelezen:

"Tijdens onze lagere school gingen we vaak naar jou en opa om er nog te spelen. Je haalde ons soms op van school met je rode ‘mobyletje’. En wat was het leuk toen we er achteraan mochten opzitten. Wij klommen in de bomen achteraan de tuin, soms zo hoog dat je wat ongerust werd. Je verwende ons, met heerlijke kost en vaak kregen we extra chocotoffs toen we vertrokken."

"Bij Sielkes geboorte wachtten we bij jou en opa op nieuws. En als snel kwam dat goeie nieuws van ons zusje. Bij jou werd het zelden stil. Je was graag onder de mensen. Je kon altijd honderduit vertellen: de recente nieuwtjes, wat er in de krant stond, je verhalen over Congo. Op die momenten hingen we echt aan je lippen.  Je had je favoriete plekjes om te zitten. En zo gaan we jou ook herinneren: zittend in de zetel of op de stoel bij de kast, vlakbij de foto’s van de familie , in jouw gezellig huisje, luisterend naar de radio of in een boekje aan het lezen, of eens even helemaal niets doen."

"Toen stierf papa. Je zei dat je in zijn plaats dood zou willen zijn. Dat het oneerlijk was. Je zou het daarna nog eens meemaken met je zoon Chris, maar altijd hield je je sterk."

"Je voelde de laatste jaren je kracht afnemen, dat ben ik zeker, maar desondanks waren we altijd welgekomen, gewoon nog eens binnenspringen. Je glimlachte, vertelde en luisterde naar ons. Een van de laatste keer dat wij bij elkaar waren, gingen we wandelen in Oostduinkerke onder de stralende zon. Je genoot erg van die mooie dag, we wandelden op de dijk en dronken een thee. Oma, je had niet veel nodig om gelukkig te zijn. We gaan je missen, oma."

"Je was een ijzersterke vrouw, die ondanks alle tegenslagen trots en fier door het leven is blijven gaan. Keihard voor zichzelf en onbevreesd voor de buitenwereld. Ik herinner mij het beeld van een oma die kon genieten van lekker eten zoals die kersen of die krieken die je uit weckpotten haalde uit de helder.Maar je liet ons ook meegenieten van de eenvoudige dingen: zoals de okkernoten en de hazelnoten die je raapte uit je eigen tuin en die je meegaf met ons wanneer we op kot zaten en de dikke en lange sneden boterham. "

"Nooit zal ik het vergeten hoe we om middernacht met ons tweeën, al dansend en swingend, jouw verjaardag vierden, uitgerekend op de dag dat Ellen trouwde met Els."

"Oma, je genoot van het leven met al je zintuigen. Je verwoordde weinig, maar je leerde ons hoe eenvoudig mooi het leven kan zijn. Oma, jij hebt een deel van onze geschiedenis geschreven. We gaan jou missen."

Hannes, Maarten en Sielke.

Ellen en Sofie.

Indonesië - Sulawesi 7- 28/12

Route

7/12: Vlucht Berau - Balikpapan
Vlucht Balikpapan (Borneo) - Palu (Sulawesi)
8/12: Gedeelde auto Palu- Poso
9/12: Bus Poso - Tentena
11/12: Nachtbus Tentena - Rantepao
16/12: Nachtbus Rantepao - Makassar
19/12: Bemo Makassar - Malino
21/12: Bemo Malino - Makassar
22/12: Gedeelde auto Makassar - Pantai Bira
28/12: Asdp ferry Pantai Bira (eiland Sulawesi - Marepokot (eiland Flores))

Transport
Zonder gids en met wat woorden bahasa Indonesia leren we alle transportmogelijkheden en de normale prijzen kennen. Er is nooit gebrek aan transport. Als je publiek transport neemt voor een lange afstand, is het wel wachten tot de bus of auto vol zit om te vertrekken. Als toerist moet je wat onderhandelen over de prijs om hopelijk 'harga biasa' te krijgen. Vaak is het een samenzwering tussen de chauffeur en de lokale mensen. Waarschijnlijk krijgen ze commissie als ze jou tot bij een bepaalde chauffeur brengen. Iedereen in de bus houdt zijn lippen stijf als je in beste bahasa navraagt wat zij betalen voor de rit. Eens je bagage in een bus/auto, doen ze er alles aan zodat je niet naar andere bus overstapt. Als de chauffeur honger krijgt, stoppen we gezellig in een warung. Lieselotte at meestal niet veel langs de weg: veel bochten en putten, cowboy rijgedrag van vele chauffeurs. Ondanks misselijkheid de ogen af en toe van de weg halen en genieten van het uitgestrekte landschap en de dorpjes.

- motorfiets: Van het kleinste eiland, dorp of stad overal vind je ze. Het is dan ook verfrissender dan wandelen en je kan er wel 4 mensen, enkele kippenhokken, een pop-up winkel/resto/... mee vervoeren. We huren vaak een motorfiets om een streek te verkennen. Het komt dan wel eens voor dat je voorbijgereden wordt door een 8-jarige. Ojek= taxi motorfiets. De chauffeurs brengen je veilig op je bestemming langs erbarmelijke wegen vol putten en stenen, steile hellingen en afdalingen. Achterop zitten vergt soms ook inspanning als je er niet wil afvallen of niet tegen de chauffeur wil aanschuren.
- riksja/becek = fiets/motorfiets met bankje vooraan. In de hitte voortgeduwd worden door een man minstens dubbel zo oud.
- bemo/pete-pete = cammionette omgebouwd tot bus. Erg handig als je weet welke route ze afleggen. In de stad stap je best in een redelijk volle, anders doe je er soms lang over omdat ze nog bijkomende klanten ronselen. De chauffeur zorgt goed voor zichzelf en stopt om eten/drank of sigaretten in te slaan.
- bus: Voor de meeste bussen is het motto 'hoe meer zielen en bagage, hoe meer opbrengst, hilariteit en yoga-achtige posities.' mogelijke plaatsen: aan het raam, hangend uit de deur, op het dak (ook tijdens het regenseizoen), tussen de banken op een zak rijst, op iemands knie, onder een box met loeiende muziek. De bussen zijn vooral afgestemd op de markttijden met als gevolg heel veel goederenvan varken, kip tot bloem. Het volledig tegengestelde vonden we in de nachtbus van Rantepao naar Makassar: verstelbare zetel, dekentje, hoofdkussen, maar dan jammergenoeg met loeiende muziek.

Bijzondere gewoontes
- Begrafenis in Toraja. In Toraja zijn mensen eens overleden eerst ziek todat ze een meerdaagse begrafenis krijgen.  Tot dan wordt het lichaam thuis bewaard, dit kan meerdere jaren duren.  Ondertussen spaart de familie om de ceremonie te bekostigen waar tientallen buffels en varkens geofferd worden.  Het lichaam wordt vaak in een kist in een rots gelegd of opgehangen.  Er worden offers (o.a. sigaretten) gelegd, de kleren worden soms na tientallen jaren nog vervangen. Deze tradities zijn een overblijfsel van hun animistisch geloof, terwijl ze wel bekeerd zijn tot het Christendom. Heel speciaal!
- Kerst en nieuwjaar. Zowel moslims als christenen houden van al het commerciële rond deze feestdagen: massaal vuurwerk afsteken weken 2 weken voor Kerst, plastic kerstbomen, kerstmutsen, kerstman voor de kerk, loeiharde kerstmuziek, ... De christenen houden buurtfeesten met traditionele dansen (gelijkend op griekse sirtaki) en huisgebrouwen arak (palmlikeur) in de aanslag. Wij kopen ons eigen snorkelmateriaal als kerstcadeau.

- Indonesiërs zijn redelijk extravert en klampen je als toerist vaak aan. Meestal bedoelen ze het goed, wat naïef. Top van meest voorkomende uitingen:

1. "Picture?" of non-verbale communicatie door tegen je aan te schuren. De smartphone wordt bovengehaald, alles begint met één foto. Al vlug wil iedereen van het gezelschap met de eigen smartphone een foto met ons en het eindigt in een heuse fotoshoot. Soms vind je het niet erg, maar soms ben je het echt beu. Vooral omdat je geen leuk gesprek kan aanknopen door de taalbarrière en het dus heel oppervlakkig blijft. We worden assertiever en stellen een quota van 3 foto's per dag, weigeren beleefd of maken ons snel uit de voeten. We voelen ons soms als BV's of filmsterren, echt een vreemd gevoel! 

2. "Vanwaar kom je? Waar ga je naartoe?"  / 'Jalan jalan' is veruit het beste antwoord = gewoon aan het wandelen, want anders wordt er vaak tranport voor je geregeld
3. "Zijn jullie getrouwd?"  Eerst probeerden we in ons gebrekkig bahasa uit te leggen dat we een relatie hebben maar niet getrouwd zijn. We merken dat dit niet begrepen wordt of raar bevonden. We zeiden daarom makkelijkheidshalve af en toe van wel. Uiteindelijk leerden we het bahasa woord voor partner = 'pajar'.
4. "Jij bent groot."  In bahasa = 'tinggi'.
In de poging om een ander gesprek aan te knopen, gebruikten we soms ons icoonboekje. Soms wekte het interesse op en zat je met een oudere man prentjes te kijken en wat te vertellen.
- Afval.  Vaak staan we versteld door het ontbreken van enig besef van vervuiling.  We worden er soms wat treurig van.  Straten liggen vol afval en rivieren zijn gewoon open rioleringen.  Een voorbeeld.  In Makassar zitten we in een busje, de chauffeur stopt even om sigaretten te kopen.  De verkoper geeft ze door het raam in een pastic zakje.  De chauffeur neemt het aan, betaalt, neemt zijn pakje sigaretten eruit en smijt het zakje langs het andere raam weer op straat.  Hij bedankt de verkoper nog, steekt een sigaret op en vertrekt met de bus.  We zien constant zulke dingen rond ons.  Wat een contrast in mentaliteit met Japan waar iemand eens achter ons kwam lopen toen we per ongeluk iets lieten vallen. En waar net als in Korea op straat nergens vuilbakken staan, maar waar iedereen alle afval mee naar huis neemt.  We kunnen er hier in Indonesië moeilijk iedereen constant op berispen maar brengen het wel vaak ter sprake, weigeren steevast zakjes in warenhuizen (already too much 'sampa'!) en hervullen onze waterflessen. Zo dragen we toch ons kleine steentje bij, zeker omdat onze reis ook niet zonder impact is.
- Karaoke. Altijd en overal (zelfs op de ferry) en vaak heel luid.
- Moskeeën.  Het eerste gebed is al flink voor zonsopkomst. Vaak zijn er meerdere moskeeën in een kleine stad en staan ze luid afgesteld. Resultaat: kakofonie en slapeloosheid.
- Vliegjes.  Terwijl we eten worden we soms overvallen door zwermen vliegen, niet zo appetijtelijk.  Het lijkt of enkel wij ons eraan ergeren.
- Fastfood. In warungs krijg je vlug je eten of het nu vers is of reeds in kookpotten klaarstaat. Iets waar we in België terug aan zullen moeten wennen. Erg ingewikkeld zijn de gerechten niet. Het eten is lekker maar creativiteit is niet van belang. Hoewel Europeanen vochten om de kruiden worden die door Indonesiërs weinig gebruikt. Instantnoodles zijn heel populair.
- Bureaucratie. Omdat we geen visumaanvraag voor 60 dagen in België hadden geregeld, moesten we in een 'kantor imigrasi' in Sulawesi een verlenging van ons 'visum on arrival' (30 dagen) aanvragen. In Makassar, een grote stad in het zuiden, zou dit volgens velen vlug geregeld zijn. Het duurde een uur in een hete bemo vooraleer we in het kantoor waren. We maakten er kennis met de logge administratie. 3 werkdagen duurde onze verlenging. Aangezien er een weekend tussen viel, duurde het in totaal 5 dagen. We hadden dus wel wat pech met ons visum van bij 't begin. Maar deze keer hadden we een keuze en kozen niet voor de snelle afhandeling mits wat 'korupsie'. Zucht! Makassar was niet echt een plek waar je lang wil rondhangen. Ons plan om een boot te nemen op zondag naar Flores viel in het water, dus wijzigden we onze koers en daarmee ontdekten we Malino en Bira. Bij het ophalen van het visum spendeerden we 2u in het kantoor voor het vastleggen van een foto en vingerafdrukken en voor de handtekening van de hoofdverantwoordelijke. Het motto 'go with the flow' helpt je om te integreren in Indonesië.

Bijzondere uitstappen
- In Tentena huren we voor de eerste maal een brommer (kost ongeveer 3€ per dag, geen waarborg of rijbewijs nodig) en bezoeken:
*Air Terjun Salopa, een adembenemende waterval met ongeveer 7 niveaus in een prachtig stukje jungle. Het wordt nog mooier als je gaat zwemmen in een van de niveaus.
*In Tentena vind je enkele oude, traditionele begraafplaatsen met restanten. De grote grot dichtbij de theologieschool is prachtig om doorheen te klauteren. Verder is er nog een immens rotsgraf in een stukje jungle.

- Rantepao (regio Tana Toraja) ligt in een dal tussen bergen met vele dorpen met prachtige traditionele huizen en talrijke rijstvelden. Ideaal om te wandelen!

*We lieten bijna al onze bagage achter de homestay en trokken er twee dagen op uit. Een acrobatische rit met de ojek bracht ons op onze startplaats voor de wandeling. Onze spieren waren alvast opgewarmd door alle steile hellingen en onregelmatige wegen. We verbleven in traditioneel huis 'tongkonan' tussen de rijstvelden in Limbong, waar enkel 's avonds elektriciteit was. De volgende dag wandelden we een hele tijd tussen de velden van dorp tot dorp. We waren heel blij toen we een kopje Toraja 'kopi' kregen aangeboden en een 'gesprekje' in ons beperkt Indonesisch aanknoopten. 

Ons verblijf in traditioneel huis 'tongkonan'

Traditioneel of modern: Feestelijk gekleed voor een huwelijksfeest.

*Hoewel we het nogal vreemd vonden om bij te wonen, mochten we zeker een begrafenisceremonie niet missen. Met een gids woonden we de tweede dag van een begrafenisceremonie bij van een vrouw die 3 jaar ervoor overleden was. De tweede dag kwam over als een marktgebeuren. Een ceremoniemeester ondersteund door luidsprekers kondigt alle genodigden aan en hun geschenken in aantal varkens en buffels. Rondom worden de beesten geslacht voor de maaltijd en er gaat niets verloren.

*In Londa bezoeken we een impressionant rotsgraf dat nog steeds in gebruik is door een bepaalde clan. Van een gids krijgen we meer uitleg

- In Bira brachten we een rustige kerstweek door op de witte stranden in de buurt en onder water. Prachtig snorkelen bij pulau Lihukan. Hannes was enthousiast over het duiken met reefsharks bij sharkpoint nabij 'Goat island'. De beste stranden (d.i. beperkt afval) vonden we aan de oostkust, bij Manga lodge, op pulau Lihukan en bij Aras.  Op het ooststrand kan je zien hoe de indrukwekkende bugisschepen gebouwd worden met man en macht onder ritmische kreten. De bugis zijn een volk die vroeger continu op zee leefden en nog steeds internationaal gewaardeerd worden voor hun zeemansvaardigheden.

- We vluchten weg van het zwoele Makassar naar de koele bergen in Malino en zijn blij dat we onze truien niet naar huis zonden.
*Door de grote hoogte is het ideaal om er groenten, fruit en bloemen te kweken, de schuur van Sulawesi. Vooral aardbeien zijn bijzonder populair en wij genieten elke dag van vers aardbeiensap. Alsof dat nog niet genoeg is, kan je er ook nog theeplantages vinden. Wat Lieselotte in Japan zolang zocht nl. goeie thee en een theemuseum, vonden we in Malino Highlands'. We proefden enkele soorten en kregen uitleg van een schat van een gids in afwachting van de opening van het museum. Ondertussen begon de regen met bakken uit de lucht te vallen en bleek de sleutel van het museum in het bezit van een werknemer die net gehospitaliseerd was. 

*Via studenten ontdekken we dat dit een geweldige wandelplek is. Om de berg Bawakaraeng te beklimmen hebben we geen tijd maar we worden door drie studenten op sleeptouw genomen doorheen de vallei. De tocht naar de bergtop is dan ook verlengd door een massieve 'landslide' enkele jaren terug waarbij een dorp verdween. We waren het erover eens: We  Malino!

Ontmoetingen
In Bira lijken alle bijzondere mensen samen te stromen. We ontmoeten Andrew, een Roemeen die reeds meerdere jaren rondreist tot zijn documentaire omtrent lokale volkeren af is. Vele mensen hebben er iets met boten: een Sloveense en Italiaanse schepenbouwer en een Australiër die met een drone een documentaire maakt omtrent de bugisschepen. We ontmoeten er Belg nr.2, de sympathieke Jan en voelen ons thuis.

Rijke natuur
Sulawesi staat gekend om zijn koffie- en cacaoplantages en lekkere Toraja koffie. We ontdekten er ook de heerlijke tamarillovrucht, die enkel boven 1000m groeit. Een soort van lychee, rambutan.  En natuurlijk de groentenschuur Malino waar wortel, bloemkool, tomaat, sla te vinden is misschien achtergelaten door de Nederlandse kolonialen!?

Taal/Communicatie:
Veel Nederlandse leenwoorden: stroom, koelkast, kapstok, ...
Ook interessant is de geschiedenis van het Bahasa Indonesisch, het werd pas na de onafhankelijkheid (1945) de officiële landstaal en werd voordien maar door een kleine groep gesproken.  Op veel andere plaatsen werd de koloniale taal (Engels, Spaans, Frans, ..) de officiële taal na onafhankelijkheid maar het Nederlands dus niet.  Dit was vooral omdat de Nederlanders het Nederlands niet aan de plaatselijke bevolking wilden onderwijzen omdat zij zich dan misschien gelijkwaardig zouden kunnen voelen.

Leuke verblijfplaatsen:
- Sunshine (Pantai Bira): Heel rustig, hangmatten, mooi zicht op zee en eilanden, sympathieke eigenares met kindje Sunshine is inderdaad het zonnetje in huis.
- Panorama homestay (Rantepao): Via AirBnB, heel lekker ontbijt met tamarillosapje en lekkere mango's in overvloed, sympathieke eigenaar hielp ons met plannen van uitstapjes.
- Eu Dato cottages (Tentena): Mooi plekje, lekker ontbijt met brood en chocola, vuurvliegjes 's avonds.